امروز : 1403/8/1
نخستین نشست از سلسله نشست‌های بررسی نقشه راهبردی صنعتی کشور، روز گذشته با همکاری مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری و مجمع کارآفرینان ایران برگزار شد و در این نشست شماری از سیاست‌گذاران، صنعتگران و کارشناسان به نقد و آسیب‌شناسی این سند پرداختند.
در ابتدای این نشست، مصطفی زمانیان، رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری گفت: «تدوین سند سیاست صنعتی سابقه نسبتا طولانی دارد و امروز که بیش از دو سال از عمر دولت سیزدهم می‌گذرد، این سند به‌عنوان یک محصول در مسیر تصویب در صحن دولت است. تا آنجایی که بنده اطلاع دارم، مسیر آن در کمیسیون طی شده و به دولت تحویل داده شده است.
از همین رو به همت همکاران‌مان در مرکز بررسی‌های استراتژیک و مجمع کارآفرینان ایران مقرر شد تا پس از برگزاری سلسله نشست‌هایی، گزارشی در این زمینه تهیه و خدمت آقای رئیس‌جمهور ارائه شود. البته از آنجایی که کمی فرصت‌های پیش‌روی ما در زنجیره اقتصاد جهانی با فرصت‌هایی مانند بریکس و شانگهای، تعاملات با عربستان و چین بیشتر شده، باید به این فرصت‌های جدید توجه ویژه شود». او در ادامه تأکید کرد: «چندین سال قبل که سند سیاست صنعتی را تهیه کردیم، کشور از دو مزیت راهبردی دسترسی به انرژی و نیروی انسانی ارزان برخوردار بود، اما نمی‌دانم امروز در این دو زمینه چه جایگاهی داریم.
ما در حال حاضر در کشور دچار تورم سیاستی هستیم و شمار بالای مصوبه‌های دولت و مجلس در ایران با هیچ کشوری قابل مقایسه نیست. پس تا زمانی که خود را زیر تلنباری از این سیاست‌ها و برنامه‌ها مخفی می‌کنیم، راهی برای نفس‌کشیدن، توسعه و پیشرفت نداریم».
وقتی صادرات چین از ایران کمتر بود
در ادامه این نشست، اصغر ابراهیمی‌اصل، معاون امور بین‌الملل و همکاری‌های منطقه‌ای معاون اول ریاست‌جمهوری نیز گفت: «کشور چین با سرمایه‌گذاری 1.2 میلیارد دلاری و کمک از شرکت‌های مشاوره‌ای داخلی و معتبر دنیا توانست سند توسعه صنعتی خود را تدوین کند. این کشور در اوایل سال‌های انقلاب اسلامی هشت میلیارد دلار صادرات داشت و ایران 12.3 میلیارد دلار، اما در حال حاضر این کشور دومین اقتصاد بزرگ جهان است و وضعیت ایران هم مشخص است. این گزارش بیشتر از اسناد بالادستی و سوابقی که بوده استفاده کرده است و از اطلاعات و آمار سال 95 استفاده شده و هفت سال از آن آمار گذشته است. این در حالی است که ما باید سندی را تدوین کنیم که برای 50 سال از آن استفاده کنیم. در این سند، راهکار وجود ندارد و انشایی است و به واقعیت‌ها توجهی نشده است؛ درست مانند خطایی است که در برنامه 20ساله نوشتیم».
روح‌الله ایزدخواه، عضو کمیسیون صنایع مجلس از دیگر سخنرانان این جلسه بود. او در این نشست گفت: «وضعیت محیطی حاکم بر صنعت که شامل تحریم، ناترازی‌ها و کسری بودجه، کاهش ارزش پول ملی، تورم و... است، موجب شده تا بسیاری از ظرفیت‌های داخلی مانند معدن، دریا، انرژی خورشیدی و... مغفول باقی بماند. علاوه بر این، فقدان اراده و فرماندهی سیاست صنعتی از دیگر مشکلات است. با وجود سابقه 20ساله مطالعات و تدوین شبه‌اسناد توسعه صنعتی که از دوره دولت اصلاحات آغاز شده، هنوز دولت یا وزیری اراده منسجمی بر سیاست توسعه صنعتی به خرج نداده است. ما در اقتصاد کلان درگیر تنظیم‌گری شده‌ایم. بودجه و برنامه مبتنی بر تنظیم‌گری است».
به گفته ایزدخواه، «نکته دیگر بحث حکمرانی در سطح زنجیره‌ای و منطقه‌ای است. همان‌طور که در سطح کلان و ملی صحبت می‌شود، به همان نسبت در سطح زنجیره‌ها و مناطق انجام می‌شود. توسعه منطقه‌ای مبتنی بر صنعت و توسعه زنجیره‌های صنعتی به‌شدت در ادبیات علمی پررنگ است. ما در کشور فقدان مسئول زنجیره‌ها را داریم».